Các bạn có biết, không khí dù nhẹ nhưng vẫn có trọng lượng. Và luôn gây ra sức ép lên chúng ta… Đó cũng chính là nội dung bài học mà hôm nay cô Kayla muốn giới thiệu đến Jupiter, Air pressure – Áp suất không khí.
Trước tiên, cả lớp được làm quen với khái niệm áp suất (pressure). Nó chính là lực (force) tác động lên một đơn vị diện tích (area). Ở bài này, các bạn sẽ được tiếp xúc với một số khái niệm đã từng học qua ở trường, nhưng các bạn biết đấy, trong chương trình Summer Fun, chúng ta sẽ “tiếng Anh hóa” chúng lên.
Chúng ta có công thức tính diện tích như sau: Area = length x width (chiều dài x chiều rộng). Khi đã có được diện tích rồi thì áp suất Pressure = force / area (lực / diện tích). Cũng qua 2 công thức này mà chúng mình được làm quen với 2 đơn vị mới toanh là Pascal (chuẩn quốc tế luôn đó nha) và PSI của áp suất.
Trái Đất có một lớp không khí bao bọc gọi là khí quyển. Do không khí có trọng lượng nên Trái Đất và mọi vật trên Trái Đất đều chịu áp suất của lớp không khí này gọi là áp suất khí quyển (atmospheric pressure). Ngoài ra, chúng mình còn được làm quen với khái niệm độ cao so với mực nước biển (elevation), như tên gọi, độ cao này được tính so với mực nước biển. Ở các độ cao khác nhau, áp suất không khí cũng khác nhau. Càng lên cao, không khí càng loãng nên áp suất không khí thấp, và ngược lại, càng xuống thấp, mật độ không khí càng nhiều, nên áp suất càng tăng.
Đó là lý do vì sao chúng ta có thể cảm nhận áp suất không khí tác động lên cơ thể khi lên máy bay, tai sẽ bị ù; hoặc khi lên núi cao, do áp suất không khí thấp, chúng ta thấy khó thở. Đó chính là do cơ chế cân bằng của cơ thể nên các hiện tượng trên xảy ra. Để minh họa, cô Kayla đã cho tụi mình xem video “Why don’t we get crushed by atmospheric pressure” (“Vì sao chúng ta không bị áp suât không khí nghiền nát”). Với hình hoạt họa sinh động, bài học đã dần trở nên dễ hiểu hơn.
Bây giờ đã đến lúc thực hành, chúng mình sẽ cùng nhau giải các bài toán về áp suất không khí. Bài toán chỉ là các phép tính nhân chia cơ bản để áp dụng công thức phía trên, nhưng có vể do các bạn chưa quen với nhiều khái niệm mới nên còn gặp một số thử thách khi làm bài.
Để bài học dễ hình dung hơn, chúng ta hãy cùng nhau làm vài thí nghiệm nho nhỏ với bong bóng nhé!
Tiếp theo, tụi mình phải bắt cặp để thực hành. Cô Kayla hướng dẫn tụi mình thổi vào giữa 2 quả bóng. Chắc hẳn mọi người đều nghĩ, 2 quả bóng sẽ bay ra xa nhau đúng không. Tuy nhiên, trái với dự đoán ban đầu, chúng lại xích gần nhau hơn, thậm chí nếu thổi mạnh, chúng còn va vào nhau nữa cơ. Đấy chính là do khi thổi, chúng ta đã “đuổi” một lượng áp suất nhất định ra khỏi khu vực giữa 2 quả bong bóng, làm lượng áp suất còn lại khá nhỏ, nhỏ hơn cả áp suất 2 bên. Vì thế, áp suất 2 bên quả bong bóng đã đẩy chúng lại sát nhau đấy!
Bài học ban đầu nghe có vẻ “kinh hoàng” với các khái niệm và công thức nhưng các bạn thấy không, chúng lại hóa giản đơn và vô cùng gần gũi với chúng ta. Môn khoa học nói riêng và tất cả các môn khác trong chương trình Summer Fun nói chung đều được đội ngũ các thầy cô giáo thực tế hóa, có như vậy thì chúng mình mới say mê chương trình chứ, đúng không nè?