Xin chào các bạn. Ở bài viết trước, Trung tâm SEAMEO RETRAC đã chia sẽ với các bạn một vài kinh nghiệm trong việc luyện tập kỹ năng nghe (Listening) tiếng Anh nói chung. Bài viết này sẽ tiếp nối đề tài này với mục đích chia sẽ thêm với các bạn một số kinh nghiệm luyện nghe (Listening) IELTS.
Trước hết luyện nghe IELTS có gì giống và khác với luyện nghe tiếng Anh tổng quát. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu nhé.
Điểm giống nhau giữa nghe IELTS và nghe tiếng Anh tổng quát nằm ở nội dung bài ghi âm. Nội dung một bài thì IELTS Listening được chia là 4 phần. Bài viết này chỉ đề cập đến 2 phần đầu tiên nhé. 2 phần còn lại sẽ được phân tích riêng ở bài viết sau.
Như những gì đã được đề cập bên trên, 2 phần thử thách đầu tiên trong đề thi nghe IELTS có nội dung rất gần gũi với đời sống chúng ta. Tổng số câu hỏi của 2 phần này chiếm 50% tổng số câu hỏi của cả đề thi (20/40). 2 phần này sẽ kiểm tra năng lực tiếp nhận ngôn ngữ của các bạn dưới dạng âm thanh xoay quanh những tình huống thường gặp khi chúng ta sống ở một quốc gia nói tiếng Anh. Đó là những tình huống như:
Xin thông tin liên lạc, hỏi tên, hỏi địa chỉ nhà, hỏi lịch trình thời gian, liên hệ đạt vé, đặt phòng, khiếu nại, xin việc làm, …
Những chủ đề này đòi hỏi bạn phải đạt được những kỹ năng cơ bản nhất như:
Cách đánh vần chữ cái tiếng Anh, cách đọc số tiếng Anh, vốn kiến thức về một vài tên riêng thông dụng trong tiếng Anh, …
Thế nhưng vấn đề đặt ra là: nếu bạn trước đây vẫn chưa hề luyện tập qua những dạng nghe như thế, thì liệu có một phương pháp nào vừa nhanh, vừa cô đọng, lại vừa hiệu quả hay không? Rất may mắn cho chúng ta vì câu trả lời là CÓ!
Nếu bạn để ý thì các tài liệu luyện nghe IELTS luôn có phần nội dung đoạn ghi âm được viết ra một cách rất chi tiết nằm sau mỗi quyển sách. Đây chính là từng câu từng lời được thể hiện trong đoạn thu âm. Bằng việc sử dụng một cách hiệu quả phần nội dung này, các bạn sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian, nhưng vẫn đạt được hiệu quả cao.
Các bước cụ thể:
1. Trước khi bắt đầu nghe, các bạn hãy đọc trước phần nội dung này. Hãy nhớ rằng các bạn đang tích lũy kiến thức cho bản thân chứ không phải là đang giải đề, nên việc nhìn thấy các đáp án được gạch chân đánh số sẽ không hề quan trọng. Việc đọc trước nội dung này sẽ giúp các bạn pháp hiện ra vấn đề như sau:

• Nếu bạn đọc nội dung và thấy khó hiểu, thì nghĩa là các bạn đang gặp vấn đề về từ vựng căn bản thuộc các nội dung đó.

• Giải pháp: Các bạn cần đọc tất cả các nội dung thuộc 2 phần đầu tiên của các tài liệu luyện nghe IELTS (càng nhiều càng tốt và tránh tìm đọc những nội dung không phải là đề thi IELTS). Khi bạn đọc nhiều những nội dung này, bạn sẽ tìm ra được những ngôn từ hay dùng và sẽ hình thành cho mình một phản xạ nhạy bén khi các từ ấy được sử dụng.

2. Sau khi bạn đã đọc được một lượng nội dung nhất định (tùy bản thân bạn quyết định), bạn hãy bắt đầu nghe. Hãy nhớ rằng ở giai đoạn này bạn đừng nên quan tâm tới việc giải đề. Bạn hãy nghe một cách tự nhiên, nghe mà không nhìn vào các câu hỏi, nghe mà không giải đề, nghe để hiểu. Nếu bạn nghe khi đã có một lượng từ vụng nhất định, nhưng vẫn cảm thấy khó hiểu, thì bạn đang gặp vấn đề như sau:

• Phần phát âm (pronunciation) của bạn đang gặp vấn đề. Chính vì bạn phát âm không đúng nên khi bạn nghe người khác phát âm không giống bạn thì bạn sẽ không nhận ra được đó là từ gì.

• Giải pháp: kiểm tra lại từ vựng mà bạn không nhận ra được trong phần nội dung bài nghe sau sách, từ đó chỉnh lại phát âm của mình.

3. Sau đó bước cuối cùng là nghe đi nghe lại đoạn ghi âm cho thật vững vàng trước khi chuyển qua một đoạn ghi âm tiếp theo.

Việc nghe để hiểu sẽ giúp bạn chọn ra được những cấu trúc hay, được dùng trong văn nói. Đó là chất liệu để bạn phát triển kỹ năng Speaking của mình.

Sau cùng xin phép được kết lại bài viết kỳ này với một ý như sau:

Mức độ điểm số IELTS Listening của bạn không hoàn toàn nằm ở việc bạn biết nhiều hay ít các kỹ thuật (tips) để giải bài. Nó phụ thuộc vào khả năng ngôn ngữ của chính bạn. Nếu bạn chỉ mới bắt đầu luyện nghe IELTS, nhưng xa đà vào việc biết thật nhiều kỹ thuật làm bài, thì điểm số của bạn rất khó được cải thiện, hoặc có cải thiện nhưng không bền vững.

Hãy đầu tư nâng cao năng lực thật sự, phương pháp làm bài chỉ hiệu quả trên một nền tảng ngôn ngữ nhất định.

Tác giả: Huỳnh Anh Nhân